Het geheime kistje van Elle – Aline van Wijnen

Deze historische roman, die gedeeltelijk afspeelt tijdens de Tweede Wereldoorlog, heeft een heel andere insteek dan vele andere oorlogsromans. In plaats van de gebruikelijke verhalen aan het westfront, keert Aline van Wijnen naar het oostfront, naar Wit-Rusland, waarvan ze afkomstig is. Wat ik van dit boek vond, lees je hier.

Het geheime kistje van Elle | Aline van Wijnen | 2021 | Boekerij | 368 pagina’s

Korte inhoud

Wit-Rusland, 1941. Tijdens een razzia in haar geboortedorp is de Joodse Ella er getuige van dat haar hele familie voor haar ogen wordt vermoord. Ze weet zelf te ontkomen en vlucht het bos in, waar ze wordt opgenomen door een groep verzetsstrijders die zich daar schuilhoudt. Ze vindt er de liefde, maar verliest die ook weer. Na de bevrijding krijgt Ella, die niets meer te verliezen heeft, valse papieren met de naam Elle en reist ze naar Parijs om informatie door te geven over voorvluchtige nazi’s. Als ze een Nederlander ontmoet die verliefd op haar wordt, stemt ze ermee in om met hem te trouwen en naar Nederland mee te gaan. Over haar afkomst en haar verleden zwijgt ze als een graf.

Nederland, 2013. Janna maakt een moeilijke tijd door nadat haar man haar heeft verlaten. Als haar oma Elle in diezelfde periode overlijdt, helpt Janna haar moeder met het uitruimen van oma’s huisje. Ze vindt een versleten kistje op zolder waar spullen in zitten die ze niet kan plaatsen. Een davidster, een oud identiteitsbewijs in een onleesbare taal, en een gladde metalen ring. Was haar stille, gesloten oma heel iemand anders dan ze altijd heeft gedacht? (korte inhoud in e-book)

Over de auteur

Aline van Wijnen debuteerde in 2016 met de roman Halsoverkop nadat ze een schrijfwedstrijd had gewonnen. Haar tweede boek was het goed ontvangen Liefde met gebruiksaanwijzing. Bij Boekerij verscheen in 2020 haar feelgoodroman Bestemming geluk. (website Boekerij)

Mijn mening

Janna ruimt het huisje van haar oma Elle, die net is overleden, op en vindt er een kistje. In dat kistje vindt ze een geboortebewijs in een onleesbare taal, een davidsster en een metalen ring. Onder lichte dwang van haar vriendin besluit Janna het geboortebewijs te laten vertalen, wat haar uiteindelijk naar Glusk in Wit-Rusland brengt. Daar krijgt ze het werkelijke verhaal van haar oma te horen, het verhaal dat niemand ooit te horen kreeg…

Dit verhaal speelt zich af in twee verschillende periodes. Een combinatie van een familiekroniek met een oorlogsroman. Enerzijds keren we terug naar 1941, de periode dat de Duitsers Wit-Rusland bezetten. Anderzijds keren we terug naar 2013, de periode dat Elle overleed en dat Janna het kistje vindt. Deze twee periodes worden mooi ineengevlochten door Aline van Wijnen.

De verhaallijn van Elle is geen vrolijke verhaallijn. Ella, want zo heet ze echt, krijgt heel wat te verduren. Haar familie wordt voor haar ogen uitgemoord door de Duitsers. Zij weet te ontsnappen en raakt verzeild in een verzetskamp in het midden van een bos. Ze vindt er weer de liefde, maar zoals altijd in de oorlog, loert het gevaar om de hoek. Verbitterd en kwaad trekt Ella naar Parijs, waar ze een Nederlander ontmoet. Ze besluit met hem mee te gaan naar Nederland. Haar verleden als Elle blijft voor eeuwig en altijd begraven, totdat kleindochter Janna het kistje vindt…

Aline van Wijnen is zelf van Wit-Russische afkomst. Ze woont ondertussen al meer dan 20 jaar in Nederland en schrijft, spreekt en denkt in het Nederlands. Toch keert ze met dit boek terug naar haar geboortegrond. Aangezien ze zelf in Wit-Rusland is opgegroeid, weet ze iets meer dan een gewone researcher. Ze weet hoe de Wit-Russen denken, wat hun gedrag en gewoontes zijn. Heel subtiel heeft ze dit in het boek weten te verwerken.

Aline van Wijnen schrijft heel beeldig, vooral de verhaallijn van Ella raakte me diep. De scène van de moord op haar familie, waarvan Ella getuige is, greep me naar de keel.

Ik vond het een heel goed boek. Na dit boek heb ik wel een iets vrolijker boek gelezen, want het verhaal van Ella bleef nog nazinderen…

Lees hier de recensie van Bestemming geluk.